Το μνημείο αρχικά ήταν τοποθετημένο στην πλατεία Ελευθερίας της Δράμας (κεντρική). Παρίστανε «τη Μάνα που δίνει το σπαθί στο παιδί της και του δείχνει τη Βουλγαρία». Πάνω στο άγαλμα υπήρχε με ανάγλυφα γράμματα η επιγραφή: «ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΥΛΗ ΜΑΣ 1912 – 1922 Ο ΔΗΜΟΣ ΔΡΑΜΑΣ». Το 1938 μεταφέρθηκε στην παρούσα θέση, σε χαμηλότερο βάθρο και με απαλοιφή της επιγραφής, πιθανόν για να μη δημιουργούνται τριβές με τη γειτονική χώρα. Έτσι στην καινούργια θέση του αγάλματος η μάνα δείχνει στο παιδί της το σχολείο. Το θέμα ανέδειξε ο Σπύρος Διδασκάλου, καλός φίλος και υποστηρικτής της σελίδας «Ελληνικά Μνημεία». Ψάχνοντας για παλαιά φωτογραφία του αγάλματος, επιβεβαίωσα το θέμα από τις παρακάτω «Δραμινές» πηγές: • Ευαγγελία Βαμβακά, Υποδιευθύντρια 1ου Γυμνασίου, από το https://prezi.com • www.destanea.com/dimos-dramas-main/istoria-dimou-dramas • http://1lyk-dramas.dra.sch.gr Μεταξύ των φωτογραφιών, παρατίθεται και μια φωτογραφία του παλαιού αγάλματος, πηγή της οποίας είναι οι ιστοσελίδες που αναφέρθηκαν. Η φωτογραφία προέρχεται από κάρτα που ταχυδρομήθηκε την 01/01/1928 και δείχνει τόσο τη θέση του αγάλματος στην πλατεία, όσο και τα ανάγλυφα γράμματα.