Μνημείο Μάχης της Καλιακούδας 

Καλιακούδα 

Μεγάλο Χωριό

H Καλιακούδα είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας και βρίσκεται στο Νομό Ευρυτανίας. Διαχωρίζει τους μεγάλους ορεινούς όγκους των Βαρδουσίων, του Τυμφρηστού και του Παναιτωλικού. Το ύψος της είναι 2.101 μέτρα. Στα νότια της σχηματίζεται το φαράγγι Πανταβρέχει που διασχίζεται από τον Κρικελλοπόταμο. Μετά την αποτυχία κατάληψης του Μεσολογγίου (Οκτ - Δεκ 1822), ο Σουλτάνος ανάθεσε τις επιχειρήσεις στον Μουσταφά Πασά της Σκόδρας. Ο απροσδόκητος θάνατος του Μπότσαρη στη νικηφόρα μάχη στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου (Αυγ 1823), δεν βοήθησε στην εμπέδωση των αποτελεσμάτων της νίκης. Ο Πασάς της Σκόδρας σχεδίασε την κάθοδο προς νότο. Γι' αυτό θέλησε να ξεκαθαρίσει τα νώτα του από κάθε απειλή. Κι αυτή ήταν το ελληνικό στρατόπεδο του όρους Καλιακούδας περί τα 4 χλμ νοτιότερα του Καρπενησίου. Η θέση ήταν οχυρή και ελέγχει το πέρασμα του πιο σύντομου δρομολογίου προς το νότο. Οι Ελληνικές δυνάμεις ανερχόταν σε περίπου 2.500 άνδρες, έναντι 15.000 Τουρκαλβανών του Πασά της Σκόρδας . Οι Τούρκοι, το πρωί της 28/08/1823 επιτέθηκαν στις ελληνικές θέσεις, με έφιππους και πεζούς, αλλά αποκρούσθηκαν με βαριές απώλειες. Και άλλες δύο έφοδοι αποκρούσθηκαν με επιτυχία. Όμως σημειώθηκε ανατροπή όταν 400 Αλβανοί διείσδυσαν από τη νότια δύσβατη στενωπό, την οποία δεν κάλυψαν επαρκώς οι Έλληνες. Οι περικυκλωμένοι Έλληνες δεν κατόρθωσαν να σπάσουν τον κλοιό. Οι νεκροί από την ελληνική πλευρά ήταν 150 και από την τουρκική 500. Η ήττα προκάλεσε διάλυση του στρατοπέδου της Καλιακούδας και συνέβαλε στη διάνοιξη του δρόμου προς το Μεσολόγγι. Ο αιφνιδιασμός βάρυνε ιδιαίτερα στην έκβαση της μάχης. Η πλημμελής φρούρηση της νότιας στενωπού ήταν προϊόν εφησυχασμού, λόγω του δύσβατου και απόκρημνου εδάφους.