Σε ανάμνηση της θυσίας των 4 Κυπρίων Αρχιερέων 

• Το κτίριο της τότε Αρχιεπισκοπής 

• Μνημείο Εθνομάρτυρα Αρχ. Κυπριανού 

• Ο επιστήθιος σταυρός του Αρχ. Κυπριανού 

• Ο περίβολος του Ναού της Φανερωμένης στη Λευκωσία όπου τάφηκαν ο Αρχιεπίσκοπος και οι 3 μητροπολίτες και αναγέρθηκε αργότερα το μαυσωλείο. 

Κύπρος – 09/07/1821 

Η Κύπρος σκλαβωμένη από το 1571 στους Τούρκους. Με όνειρα, ετοιμότητα και δύναμη, δεχόταν τα ελπιδοφόρα νέα της επαναστατημένης μητροπολιτικής Ελλάδας, ενισχύοντας παντοιοτρόπως τον αγώνα της. Η Εθναρχούσα Εκκλησία ομόθυμη και υπό τη διορατική ηγεσία του Αρχιεπίσκοπου Κυπριανού (1756- 1821) ενεργούσε συνετά. Ο κατακτητής, πληγωμένος και θρασύδειλος, αναζητούσε αφορμές, και τις βρήκε, ώστε να ξεσπάσει και να εκδικηθεί. Ο Αρχιεπίσκοπος διασώζει την αξιοπρέπεια τού Έλληνα και αρνείται να φυγαδευτεί και να εγκαταλείψει το ποίμνιο του. Ξεκινούν σφαγές και εξανδραποδισμοί. Στην πλατεία του Σεραγίου, που βρίσκεται στο κατεχόμενο σήμερα μέρος της Λευκωσίας, σε μια συκαμινιά τον θανατώνουν δια απαγχονισμού και καρατομούν τους 3 μητροπολίτες. Οι σφαγές γενικεύονται και μέχρι τις 14/07/1821, χάνουν τη ζωή τους άλλοι 500 περίπου πρόκριτοι και επιφανείς Έλληνες.