Μνημείο Μάχης Μακρυνόρους 

Στο σημείο της μάχης, επί της Εθνικής Οδού Αμφιλοχίας – Άρτας, κοντά στο Μενίδι Αιτωλοακαρνανίας. 

Η Μάχη του Μακρυνόρους, με την αυτοκινητοπομπή της ιταλικής μεραρχίας Μπρένερo (Brenero) και τμήματα της γερμανικής μεραρχίας Έντελβαϊς (Edelweiss) κατά τη διάρκεια της Συμμαχικής επιχείρησης Animals από τις 16 έως τις 22/07/1943 στη στενωπό της οδικής αρτηρίας Αμφιλοχίας - Άρτας, στο όρος Μακρυνόρος, ήταν μία από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες μάχες που έδωσε η αντιστασιακή οργάνωση του ΕΟΕΑ – ΕΔΕΣ. Η μάχη έληξε με νίκη για τον ΕΔΕΣ και προκάλεσε αρκετές απώλειες στις εχθρικές μονάδες. Θεωρήθηκε καθοριστικής σημασίας για την έκβαση του πολέμου στην Ευρώπη και μία από τις σημαντικότερες μάχες της περιόδου. Την 30/06/1943, το Συμμαχικό Στρατηγείο εξέδωσε διαταγή προς τον ΕΔΕΣ για να παρεμποδιστεί οποιαδήποτε εχθρική κίνηση του εχθρού επί της οδικής αρτηρίας Αμφιλοχίας – Άρτας. Από την 07/07/1943 τα ανταρτικά τμήματα των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ Βάλτου έφθασαν στην περιοχή και αναπτύχθηκαν στα υψώματα του Μακρυνόρους. Άρχισαν να καταστρέφουν τις τηλεφωνικές και τηλεγραφικές γραμμές, ενώ τη νύχτα της 09/07/1943 ομάδα καταστροφών ανατίναξε όλες τις γέφυρες από το Μακρυνόρος ως την Άρτα και συγκεκριμένα τις Αννίνου, Κομποτίου, Αγ. Νικολάου και Ζούτου. Έως τη νύκτα της 13/07/1943 ουδεμία εχθρική κίνηση είχε παρατηρηθεί, έως ότου η μεραρχία “Μπρένερο” εμφανίστηκε με 680 οχήματα και 7.000 Ιταλούς και Γερμανούς στρατιώτες, με στρατηγό τον Άλντο Πριντσίβαλε. Το Αρχηγείο του Βάλτου στο Μακρυνόρος αντέταξε 450 άνδρες και αξιωματικούς, 12 οπλοπολυβόλα, 4 αρματικά τυφέκια, δύο νάρκες κατά οχημάτων και ένα γερμανικό πυροβόλο. Οι απώλειες του εχθρού ήταν τεράστιες. Οι νεκροί κυμαίνονταν στους 800 μαζί με τους τραυματίες (κατά προσέγγιση), εκ των οποίων 32 αξιωματικοί, 2 άρματα μάχης, 47 οχήματα παντός είδους και άλλα 100 με σοβαρές βλάβες.